Οι γονείς, μία από τις πιο δύσκολες αποστολές που έχουν κληθεί να αντιμετωπίσουν είναι να μιλήσουν στα παιδιά για τις δύσκολες καταστάσεις της πραγματικότητας. Ο κόσμος δυστυχώς δεν είναι τόσο όμορφος όσο θα άξιζε στα παιδιά μας, και καθημερινά συμβαίνουν πράγματα που μας το υπενθυμίζουν. Τα παιδιά πολλές φορές μεγαλώνουν σε μία φούσκα αγάπης και αυτό έχει θετικό αντίκτυπο, αλλά υπάρχουν στιγμές που πρέπει να μιλήσουμε σε αυτά για τραυματικά γεγονότα που θα τα προετοιμάσουν για τον κόσμο έξω από τη γονεϊκή αγάπη.
Είτε πρόκειται για πυρκαγιές είτε για ατυχήματα, είναι αναπόφευκτο ότι κάποια από αυτά τα άσχημα νέα θα φτάσουν και στα αυτιά των παιδιών μας, είτε το θέλουμε είτε όχι. Πώς τα μαθαίνουμε λοιπόν να στέκονται στα πόδια τους και να αντιμετωπίζουν τα δύσκολα που αργά ή γρήγορα θα βρεθούν στο δρόμο τους, ενώ ταυτόχρονα φροντίζουμε να νιώθουν τη στήριξη μας; Αυτή είναι μια πολύ δύσκολη ισορροπία που καλούνται να βρουν όλοι οι γονείς, γιατί κανείς δεν θέλει το παιδί του να νιώσει αβοήθητο, αλλά ο σκοπός μας όταν μεγαλώνουμε έναν άνθρωπο, είναι να τον κάνουμε ικανό και ανεξάρτητο.
Ο τρόπος για να το πετύχουμε αυτό δεν είναι το να κρύβουμε τις θλιβερές αλήθειες από τα παιδιά μας, αλλά μαθαίνοντάς τους πώς να διαχειρίζονται τα δύσκολα και αρνητικά συναισθήματα τα ίδια, με εμάς πάντα στο πλάι τους φυσικά. Η αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων μπορεί να είναι μια ευκαιρία για το παιδί να μάθει να αντιμετωπίζει καλύτερα τις προκλήσεις της ζωής και να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή του συνειδητοποιώντας τη συναισθηματική του δύναμη και ανθεκτικότητα.
Έτσι, την επόμενη φορά που το παιδί σας κάνει μια δύσκολη ερώτηση, αντί να αποφύγετε τη δυσάρεστη κουβέντα, μιλήστε σε βάθος και δεχτείτε τα αρνητικά συναισθήματα που θα αναδειχθούν από αυτή τη φαινομενικά άβολη, αλλά τόσο απαραίτητη κουβέντα, ώστε να μάθετε στα παιδιά σας να δέχονται και τα ίδια τα συναισθήματα αυτά. Ας δούμε παρακάτω μερικούς τρόπους για να το πετύχουμε αυτό.
Προετοιμάστε το έδαφος
Πριν κάνετε μια δύσκολη κουβέντα με το παιδί σας, προετοιμάστε το έδαφος. Επιλέξτε ένα ήρεμο και άνετο περιβάλλον όπου μπορείτε να συζητήσετε ανενόχλητοι για αυτό το θέμα. Βεβαιωθείτε ότι έχετε αρκετό χρόνο για να αναλύσετε το θέμα και να απαντήσετε στις ερωτήσεις του παιδιού σας. Πριν ξεκινήσει μια τέτοια κουβέντα πρέπει να έχετε αποδεχτεί οι ίδιοι την κατάσταση, ώστε να εμπνέετε ηρεμία, αυτοπεποίθηση και ασφάλεια. Τα παιδιά επηρεάζονται με βάση αυτό που βλέπουν και αισθάνονται και όχι αυτό που ακούν.
Ακούστε το παιδί σας
Πριν μιλήσετε εσείς στο παιδί ρωτήστε το ίδιο αν και τι γνωρίζει και πώς νιώθει για αυτό που συμβαίνει. Με αυτό τον τρόπο το ενθαρρύνετε να αναπτύξει τα σημεία που θα χρειαστεί να απαντήσετε μέσα από την κουβέντα, ώστε να μην έχει άλυτες απορίες και ανησυχίες που δεν έχουν κατευναστεί.
Χρησιμοποιήστε απλή και κατανοητή γλώσσα
Όταν μιλάτε με το παιδί σας, χρησιμοποιήστε γλώσσα που μπορεί να καταλάβει. Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πολύπλοκων όρων ή αόριστων φράσεων που μπορεί να δημιουργήσουν σύγχυση και το παιδί δεν γνωρίζει. Είναι σημαντικό να εξηγήσετε την κατάσταση με τρόπο που το παιδί μπορεί να κατανοήσει και να επεξεργαστεί. Μην ωραιοποιείτε την πραγματικότητα για να αποφύγετε τη θλίψη, γιατί έτσι μπερδεύετε ακόμα περισσότερο τα παιδιά σας. Για παράδειγμα, μην πείτε “η γιαγιά πήγε στον ουρανό”. Το παιδί δεν θα καταλάβει τι σημαίνει αυτό. Πρέπει να είστε όσο πιο σαφείς γίνεται και να εξηγείτε ότι αυτά τα περιστατικά είναι ένα οργανικό κομμάτι στην εξέλιξη της ζωής μας.
Να είστε ειλικρινείς αλλά και ευαίσθητοι
Η ειλικρίνεια και η ενσυναίσθηση είναι θεμελιώδης, όταν μιλάτε με το παιδί σας για δύσκολα θέματα. Μιλήστε για τα κακά νέα με ευαισθησία, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία και το τρέχον συναισθηματικό τους επίπεδο. Είναι σημαντικό, όπως είπαμε, τα παιδιά να γνωρίζουν την αλήθεια, αλλά προσπαθήστε να το κάνετε με έναν τρόπο που δεν θα τους προκαλέσει σοκ. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να επικοινωνηθεί μια αλήθεια και η σκληρότητα δεν είναι σίγουρα ο σωστός τρόπος, όταν έχετε να αντιμετωπίσετε ανήλικους. Δεν θέλετε να τα σοκάρετε, αλλά να τους μάθετε τρόπους για να χτίσουν μηχανισμούς άμυνας σε αντίστοιχα περιστατικά κατά τη διάρκεια όλης της ζωής τους.
Αφήστε χώρο για τα συναισθήματά τους
Όταν ανακοινώνετε κακά νέα, είναι φυσιολογικό τα παιδιά να έχουν έντονες αντιδράσεις και συναισθήματα. Είναι σημαντικό να αφήσετε χώρο να εκφράσουν τα συναισθήματά αυτά και να επιτρέψετε στο παιδί να εκφράσει πόνο, θλίψη, φόβο, άγχος ή ανησυχία. Το μάθημα που πρέπει να τους δώσετε είναι ότι όλα τα συναισθήματα είναι ίσα και έχουν αξία, είτε είναι θετικά, είτε αρνητικά, και ότι μπορούμε να τα διαχειριστούμε, όσο έντονα και αν είναι, γιατί η ζωή ποτέ δεν μας προσφέρει μόνο τα μεν ή τα δε. Προσπαθήστε να μοιραστείτε τα δικά σας συναισθήματα ειλικρινά, ώστε να δημιουργήσετε μια ατμόσφαιρα εμπιστοσύνης, αλλά κυρίως να θέσετε ένα παράδειγμα για να καταλάβουν ότι όσα νιώθουν αφορούν ένα μεγαλύτερο σύνολο ανθρώπων από τα ίδια και δεν είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να συνοδεύεται από ντροπή. Δείξτε τους ότι ακόμα και εσείς ως γονιός επηρεάζεστε από τα άσχημα πράγματα που συμβαίνουν γύρω σας. Έτσι μόνο θα καταλάβουν ότι είναι εντάξει να είναι κανείς ευάλωτος και αντί να “κρυφτούν” από τις άσχημες σκέψεις, θα μάθουν να τις φανερώνουν και να τις αντιμετωπίζουν με γενναιότητα.
Μην αφήνετε άλλους να κάνουν τη δουλειά σας
Καλό είναι να μιλάτε εσείς στα παιδιά για όσα συμβαίνουν και να περιορίσετε τις πληροφορίες από το internet και την τηλεόραση που προκαλούν άγχος και σχετίζονται με την καταστροφολογία. Τα παιδιά θα εκτεθούν με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο σε αυτή την πληροφορία, οπότε είναι καλό να είναι προετοιμασμένο από εσάς για να μην γίνεται έρμαιο πηγών που δεν υπολογίζουν τον αντίκτυπο που έχουν τέτοιες ειδήσεις στα ίδια.
Παρέχετε καθοδήγηση και απαντήσεις στις ερωτήσεις τους
Τα παιδιά θα έχουν πιθανώς πολλές ερωτήσεις μετά την ανακοίνωση κακών νέων. Να είστε προετοιμασμένοι να απαντήσετε σε αυτές τις ερωτήσεις καθώς και να προσφέρετε καθοδήγηση και στήριξη κατά τη διάρκεια αυτής της δύσκολης περιόδου. Χρειάζεται χρόνος για να επεξεργαστεί κανείς ένα τραύμα, τον οποίο οφείλετε να δώσετε στους μικρούς ανθρώπους που είναι στη ζωή σας. Εάν δεν γνωρίζετε την απάντηση σε μια ερώτηση, είναι καλύτερο να το παραδεχτείτε και να το ψάξετε μαζί.
Προτείνετε τρόπους διαχείρισης των συναισθημάτων
Η ζωγραφική, η γραφή, η άθληση ή η συζήτηση με κάποιο φίλο ή συγγενή μπορεί να γίνουν όμορφοι τρόποι εκτόνωσης συναισθηματικής έντασης. Ενθαρρύνετε το παιδί να βρει μια δημιουργική διέξοδο για τα συναισθήματά του και να μοιραστεί τις ανησυχίες του μαζί σας ή με άλλους ανθρώπους που εμπιστεύεται και γνωρίζετε ότι στο διάλογο μαζί τους θα επικοινωνηθούν αξίες που θα μοιραζόσασταν και εσείς με το παιδί σας. Είναι σημαντικό να συμμετέχουν επίσης σε δράσεις αλληλεγγύης για να αναπτύξουν την αίσθηση ελπίδας και όχι απελπισίας και της απόγνωσης που προκαλούν αυτά τα γεγονότα. Μετά τις πυρκαγιές, πηγαίνετε μαζί για αναδάσωση. Κάντε εθελοντική εργασία. Δείξτε του έμπρακτα ότι η ανθρωπιά και η αλληλεγγύη μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο, έστω και σε μικρή κλίμακα.
Διατηρήστε μια ρουτίνα και προσφέρετε ασφάλεια
Η διατήρηση μιας ρουτίνας μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να αισθάνονται ασφαλή και σταθερά κατά τη διάρκεια δύσκολων χρονικών περιόδων. Φροντίστε να διατηρήσετε το κανονικό πρόγραμμά τους όσο το δυνατόν περισσότερο, προσφέροντας σταθερότητα και κατανόηση σε αυτή την δύσκολη περίοδο που διανύουν. Καθώς το παιδί προσαρμόζεται στη νέα πραγματικότητα, είναι σημαντικό να επανεξετάσετε την κατάσταση περιοδικά. Συζητήστε με το παιδί πώς αισθάνεται, τι αλλαγές έχουν συμβεί και τι βοήθεια μπορεί να χρειαστεί.
Αναζητήστε τη βοήθεια ειδικών, εάν το κρίνετε απαραίτητο
Αν αντιλαμβάνεστε ότι το παιδί σας αντιμετωπίζει έντονα ή μακροχρόνια συναισθηματικά προβλήματα, μη διστάσετε να ζητήσετε τη βοήθεια ενός επαγγελματία, όπως ενός ψυχολόγου ή συμβούλου. Δεν είστε υπερήρωες και ενδέχεται η δική σας συμβολή να μην αρκετή για το παιδί. Αυτοί οι ειδικοί μπορούν να προσφέρουν επιπλέον καθοδήγηση και υποστήριξη στο παιδί σας καθώς περνάει από αυτήν τη δύσκολη περίοδο, αλλά και να συμβουλέψουν εσάς πώς να είστε όσο πιο υποστηρικτικοί γίνεται με βάση τις ιδιαιτερότητες της κατάστασης και την ψυχοσύνθεσης του παιδιού σας.
Μην ξεχνάτε την ελπίδα
Η κατάληξη κάθε κουβέντας που έχει τόσες αρνητικές για την ψυχοσύνθεσή τους αναφορές πρέπει να σχετίζεται με την ελπίδα. Θυμίστε τους τρόπους που οι άνθρωποι κατάφεραν να ξεπεράσουν τις δυσκολίες μετά από τις φυσικές καταστροφές ή ιστορικά. Φροντίστε να γνωρίζουν ότι οι δυσκολίες της ζωής δεν οδηγούν πάντα στην καταστροφή, αλλά αλλάζουν την πραγματικότητα και αναγκάζουν τους ανθρώπους να επαναπροσδιορίσουν αυτά που χρειάζεται να κάνουν για να βρουν την ελπίδα και τη θετικότητα στη ζωή τους.
tag:Wonder Wall